UEFI Nedir Özellikleri Nelerdir?
UEFI Nedir Özellikleri Nelerdir? Unified Extensible Firmware Interface harflerinin kısaltmasından oluşan UEFI, Türkçe Birleşik Genişletilebilir Bellenim Arabirimi anlamına gelmektedir. UEFI, BIOS ile aynı işi yapar. Fakat aralarından önemli bir fark bulunmaktadır;
UEFI başlatma ve başlatma ile ilgili tüm verileri bellenimde saklamak yerine bir .efi dosyasında saklar. Bu .efi dosyası, sabit diskte ESP (EFI Sistem Bölümü) adı verilen özel bir bölümde depolanmaktadır. ESP içerisinde ayrıca önyükleme bölümü de bulunmaktadır.
Hem BIOS hem de UEFI bilgisayar açılışından işletim sistemi açılmadan önce ilk çalışan küçük bir yazılımdır. Ancak UEFI daha büyük sabit sürücüleri, daha hızlı açılış (önyükleme), daha fazla güvenliğe ve daha modern bir yapıya sahiptir.
UEFI’nin tamamen BIOS sisteminin yerini alması beklenmektedir. Buna en iyi örneği de günümüz bilgisayarlarının neredeyse tamamının UEFI anakartlı olmasını gösterebiliriz.
UEFI Özellikleri
BIOS‘ta bulunan sınırlamaları ortadan kaldırılmasını sağlar. UEFI yazılımı 2 TB ve daha büyük sürücülere işletim sistemi kurmayı veya bölümlere ayırmayı sağlar. Teoride 9.4 ZB’ta kadar desteklediği varsayılmaktadır. Bunun nedeni, UEFI’nin MBR yerine GPT bölümleme şemasını kullanmasıdır . Bunun nedeni sürücünün MBR (Ana Önyükleme Kaydı) çalıştırmak yerine EFI yürütülebilir dosyalarını çalıştırıp daha hızlı önyükleme yapmasıdır.
Ayrıca UEFI, 32 bit veya 64 bit modunda çalışabilmektedir. Buda daha fazla adres alanına sahip olduğu anlamına gelmektedir. UEFI’nin daha hızlı önyükleme işlemi yapmasına bir başka etkendir.
UEFI, Güvenli Önyüklemeyi destekler. Bu durum işletim sisteminin önyükleme sürecine hiçbir kötü amaçlı yazılımın olmadığından emin olmak için kontrol edilebileceği anlamına gelir. Uzaktan sorun giderme ve yapılandırmaya yardımcı olabilecek ağ özelliklerini doğrudan UEFI yazılımının üzerinde ulaşılabilmektedir. Klasik bir BIOS‘ta, yapılandırmak için fiziksel olarak müdahale etmeniz gerekmektedir.
UEFI daha birçok özelliğe sahip bir yazılımdır. Aslında UEFI bilgisayar bellenimi üzerinde çalışan küçük bir işletim sistemidir. Buda onu BIOS‘tan daha farklı ve özellik kılmaktadır. UEFI anakart üzerinde flash bellekte saklanabileceği gibi önyükleme esnasında sabit sürücüden veya ağdan da yüklenebilir.
UEFI kurulum ekranı farklı grafik ve fare kullanım desteği sunmaktadır. Özellikle anakart üreticilerinin farklı arayüz ve özelliklere sahip üretim yapabilmelerine olanak vermektedir. Fakat temel bilgiler hepsinde aynı şekilde olacaktır.
UEFI ile BIOS Arasındaki Farklar
- UEFI 2TB’tan daha büyük diskleri de desteklemektedir. Teoride 9.4 ZB’ta kadar desteklediği varsayılmaktadır. BIOS 2TB kadar diskleri desteklemektedir.
- UEFI GPT disk bölümlemesini desteklemektedir. BIOS ise MBR disk bölümlemesini desteklemektedir.
- UEFI daha esnek ve uyumlu bir yapıya sahiptir. Mesela GPT diskleri desteklese bile daha önceki bilgisayarlarda sorun yaşanmaması için MBR diskler ile de uyumlu çalışma özelliği bulunmaktadır. Ayrıca arayüz olarak klasik BIOS arayüzünü de desteklemektedir.
- UEFI 32bit veya 64bit modunda çalışırken BIOS 16bit modunda çalışabilmektedir.
- BIOS’a göre UEFI daha hızlı önyükleme yapabilmektedir.
- Güvenli Önyükleme özelliği ile UEFI açılışta kötü amaçlı yazılım kontrolü yapar.
- UEFI anakart dışında sabit sürücü veya ağdan yüklenebilme özelliğine sahip bir yazılımdır. BIOS ise sadece anakart üzerindeki ROM bellek üzerinde bulunmaktadır.
UEFI daha özellikli ve gelişmiş olabilir fakat bu durum klasik BIOS‘un kötü veya kullanışsız olduğu fikrine kapılmak yanlışlık olur. Halen birçok bilgisayar BIOS tabanladır ve gayet sorunsuz bir şekilde çalışmaktadır. Hatta bazı durumlarda UEFI ihtiyaç duymayabilirsiniz. BIOS kullanımı;
- Başlangıç seviyesindeyseniz veya ileri düzey kullanım ihtiyacınız ise rahatlıkla kullanabilirsiniz.
- Bilgisayarınızın disk kapasitesi 2 TB altında ise BIOS ile kullanıma devam edebilirsiniz.
- BIOS‘un en özelliklerinden bir tanesi herhangi bir ayar ihtiyacı duymadan birden fazla işletim sistemi kurulmasına izin verir.
- İşletim sisteminiz 16 bit çalışıyorsa herhangi bir donanımla çalışabilmek için kod yazılma ihtiyacı duymaz.
Sonuç olarak BIOS ve MBR disk bölümleme saha eski bir teknoloji olsa da halen sorunsuz çalışmaktadırlar.
İlgili makaleler;
Bir yanıt bırakın